Volvo Bus
Nederland
Volvo Bus
Nederland
De snelle transitie naar elektromobiliteit heeft geleid tot een bredere discussie over de totale milieu-impact van elektrische voertuigen. Om de impact te kwantificeren is een gestandaardiseerde methode ontwikkeld: Life Cycle Assessment (LCA) oftewel levenscyclusanalyse. Hoe werkt Volvo Bus met LCA? Hoe kan LCA autoriteiten, operators en andere belanghebbenden in het openbaar vervoer helpen bij het kiezen van de meest duurzame oplossing? Volvo Bus-expert Maria Wedenby legt uit.
Welke nieuwe milieu-eisen worden er gesteld aan leveranciers van elektrische bussen?
Hoe ver is de ontwikkeling in de bussector als het gaat om LCA?
Wat is de milieu-impact van een elektrische bus gezien vanuit het levenscyclusperspectief?
Welke rol speelt LCA in de overstap naar een circulaire economie?
Maria Wedenby is sinds 1 januari 2022 verantwoordelijk voor Public Affairs bij Volvo Bus. Ze heeft uitgebreide ervaring in de busindustrie en diepgaande kennis van elektromobiliteit en duurzame transportoplossingen. In haar voormalige functie als City Mobility Director bij Volvo Bus werkte ze nauw samen met steden, autoriteiten en operators om de optimale systeemoplossingen te garanderen. Als Head of Public Affairs vertegenwoordigt Maria Wedenby Volvo Bus bij internationale commissies binnen de brancheorganisaties UITP en ACEA.
Het klimaatprobleem is nijpender dan ooit. Voor overheden, steden, operators en andere belanghebbenden in het openbaar vervoer is het erg belangrijk om te weten welk type technologie het meest duurzaam is om de juiste beslissingen te kunnen nemen.
Historisch gezien lag de nadruk hoofdzakelijk op de uitstoot, dus de milieu-impact van het voertuig tijdens het gebruik. Tegenwoordig is er steeds meer belangstelling voor een volledige levenscyclusanalyse van onze producten, en wordt dit vaak ook geëist. Alle partijen willen weten wat de milieu-impact van de bus is gedurende de hele levenscyclus, van grondstoffen, fabricage, gebruik en onderhoud, en hoe het product aan het einde van de levensduur wordt afgedankt. Het terugwinnen en recyclen van materialen, en de revisie van onderdelen zijn onderdeel van een complete LCA. Ook is een tweede leven voor tractiebatterijen een belangrijk agendapunt.
Het klimaatprobleem is nijpender dan ooit. Voor overheden, steden, operators en andere belanghebbenden in het openbaar vervoer is het erg belangrijk om te weten welk type technologie het meest duurzaam is om de juiste beslissingen te kunnen nemen.
De belangrijkste reden voor dergelijke verzoeken is de snelle transitie naar elektrische voertuigen in het openbaar vervoer. In tegenstelling tot bussen die rijden op fossiele brandstoffen, produceren elektrische bussen geen uitlaatgassen. Maar de elektriciteit waarop ze rijden, veroorzaakt wel uitstoot tijdens de productie ervan en met deze uitstoot moet ook rekening worden gehouden. Dat noemen we 'well-to-wheel' (WTW).
Vervolgens moeten de WTW-cijfers worden meegenomen in een volledige LCA-berekening. Het is duidelijk dat de CO2-voetafdruk van de elektriciteitsproductie een grote impact heeft, zowel in de gebruiksfase als in het algemeen.
In de openbaarvervoersector vormen stadsbussen een belangrijke factor voor de transitie naar elektromobiliteit. Busfabrikanten zijn daarom in gesprek met instanties en aanbieders van openbaar vervoer over de reikwijdte en een geharmoniseerde opzet van de LCA voor elektrische bussen.
LCA is bedoeld om geverifieerde en vergelijkbare informatie te geven binnen een productcategorie. Volgens de ISO-normen kun je echter alleen een 1-op-1 vergelijking tussen producten maken als processen en randvoorwaarden identiek zijn, maar dit is zelden het geval. Toch geeft de informatie uit deze LCA-analyses een goede indicatie van de milieuprestaties van een product.
Openbaar vervoer met stadsbussen is een belangrijke factor in de transitie naar elektromobiliteit
De urgentie van het bestrijden van de opwarming van de aarde, het toenemende bewustzijn van luchtkwaliteitgerelateerde gezondheidsproblemen en nieuwe EU-regelgeving vragen om een meer uniforme toepassing van LCA-onderzoeken in het openbaar vervoer. Binnen UITP wordt voortdurend gewerkt aan eenvoudigere inzichten en interpretaties van dit soort milieuberekeningen voor belanghebbenden over de hele wereld. Daarnaast overweegt de Europese Commissie om binnen de ISO-normen gemeenschappelijke methoden voor te stellen voor LCA- en CO2-berekeningen vanuit een WTW-perspectief.
LCA is een van de vele methoden die we gebruiken om aan onze milieudoelstellingen te werken. Als onderdeel van de Volvo Group zet Volvo Bus zich volledig in voor het ondersteunen van het akkoord van Parijs om de opwarming van de aarde voor 2050 te beperken. Ook hebben we al enkele van de meest ambitieuze klimaatdoelstellingen in de sector die in 2030 moeten zijn bereikt. De doelstellingen zijn gevalideerd door het Science Based Targets-initiatief (SBTi) en de Volvo Group zal dienovereenkomstig rapporteren over de voortgang.
Het is ons doel om op zijn laatst in 2040 een netto nul-uitstoot in de waardeketen te behalen en we streven naar 100% fossielvrije producten in datzelfde jaar. De Volvo Group ontwikkelt een uitgebreide reeks producten met een nul uitstoot, die stap voor stap in alle segmenten beschikbaar worden gemaakt vóór 2030.
De strategie van Volvo Bus om de milieu-impact van onze producten te reduceren, is het minimaliseren van de schadelijke effecten in alle fasen van de levenscyclus. LCA en andere milieukundige berekeningen vormen al geruime tijd een belangrijk onderdeel van dat streven. LCA ondersteunt ons ook bij het begeleiden en adviseren van overheden, operators en andere belanghebbenden als het gaat om de overgang naar meer duurzame transportoplossingen. Volvo Bus is wereldwijd koploper en toonaangevend bij vele discussies over dit onderwerp.
LCA-analyse en andere milieuberekeningen zijn al geruime tijd een essentieel onderdeel van dit streven
In 2018 hebben we actief meegewerkt aan de totstandkoming van het UITP Tender Structure Document inclusief bijlage IV met milieukundige berekeningen. Dit document omvat bijvoorbeeld een vergelijking van alle bustypes vanuit het WTW- en TTW-perspectief. Sindsdien is het model wereldwijd gebruikt in allerlei discussies met autoriteiten en operators, op seminars en UITP-trainingen.
Sinds 2020 levert Volvo Bus volledige LCA-milieuverklaringen voor de Volvo 7900 Electric en Volvo 7900 Electric Articulated. De milieuverklaring voor het nieuwe Volvo BZL Electric-chassis wordt in 2022 verwacht. Deze LCA-verklaringen worden uitgevoerd in overeenstemming met de ISO 14040- en 14044-normen.
Milieuprestaties omvatten meer dan CO2-emissies en energie-efficiëntie. Materiaalsamenstelling, recycling en productiemethoden hebben een impact op een LCA, naast verschillende andere soorten emissies en verontreinigende stoffen.
Gegevensverzameling is een zeer complex proces en omvat alles van materiaalinhoud, energieverbruik, waterverbruik en afval tot preventief onderhoud, brandstofverbruik en levensduur van het voertuig.
Het proces van het verzamelen van gegevens uit de complete toeleveringsketen wordt constant verbeterd. Naast de ontwikkeling van de LCA-software met generieke databases werkt Volvo Bus systematisch en nauw samen met onze leveranciers om de hoeveelheid geverifieerde gegevens te vergroten.
Nadat alle vereiste gegevens voor een product zijn verzameld, wordt de LCA uitgevoerd door een onafhankelijke contractor.
Bij conventionele bussen die rijden op diesel en gas, vormt de gebruiksfase het overgrote deel van de milieu-effecten van een LCA-berekening. Voor elektrische bussen hangt de impact in deze fase nauw samen met waar en hoe de elektriciteit die voor de aandrijving wordt gebruikt, is geproduceerd.
Gebruikelijk aardopwarmingsvermogen in equivalenten van CO2 van elektrische en conventionele bussen in een LCA-perspectief.
De grafiek is indicatief, met een gemiddelde dieselbus als referentie bij index 100. Impact van de elektriciteitsmix is alleen van toepassing op de gebruiksfase, waarbij de EU-mix is ingesteld op 275 g/kWh en het cijfer voor Zweden op 65 g/kWh voor de CO2-equivalent. Recycling aan het einde van de levensduur levert kredietpunten op, wat resulteert in een negatief cijfer.
Bronnen: Impact met betrekking tot de gebruiksfase is volgens UITP Tender Structure, Bijlage IV. Gegevens voor productie en einde levensduur zijn gewogen gemiddelde schattingen van Volvo Group.
De CO2-voetafdruk tijdens het gebruik kan sterk variëren, afhankelijk van hoe de elektriciteit wordt geproduceerd. De uitgestoten CO2-equivalenten van energieproductie lopen uiteen van ≈12 g/kWh van moderne windenergie tot ≈1.200 g/kWh van bruinkool. Het is overduidelijk dat de gebruikte elektriciteitsmix die voor opladen wordt gebruikt, de allerbelangrijkste factor is voor de milieu-impact van elektrische bussen.
Inspanningen voor schonere elektriciteitsproductie zullen in het voordeel zijn van elektrische bussen. Toch is dit een belangrijke factor waarmee rekening moet worden gehouden bij het uitvoeren en analyseren van milieuberekeningen.
Het is overduidelijk dat de gebruikte elektriciteitsmix die voor opladen wordt gebruikt, de allerbelangrijkste factor is voor de milieu-impact van elektrische bussen
Momenteel heeft de productiefase van elektrische bussen een hogere milieu-impact in vergelijking met conventionele bussen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de fabricage van batterijen extra grondstoffen en energie kost.
Maar de ontwikkeling omtrent batterijen gaat snel en de milieu-impact moet steeds opnieuw worden geëvalueerd. Het gebruik van schaarse grondstoffen, werkomstandigheden in de mijnen en het potentieel om celmaterialen te recyclen zijn parameters die extra onderzoek vereisen.
Ook heeft de toepassing van gebruikte batterijen in infrastructurele energienetwerken een enorm potentieel dat nog volop in ontwikkeling is. Vanuit het LCA-perspectief betekent een tweede leven van batterijen dat de gebruiksfase aanzienlijk langer wordt en de totale ecologische voetafdruk kleiner.
De hulpbronnen van de wereld zijn beperkt en we moeten zorgvuldig nadenken over alle materialen en technologieën die we gebruiken in onze producten en processen. LCA helpt ons om verbeteringen gedurende de hele levenscyclus te identificeren en is een belangrijk hulpmiddel in onze zoektocht naar circulariteit.
Lineaire economie
Circulaire economie
Met nauwkeurige gegevens kunnen we de duurzaamheidsprofielen van onze producten vanaf de eerste ontwerpfase beïnvloeden en verbeteren. Het helpt ons ook bij het proactief evalueren van alternatieven in de ontwerp- en leveringsprocessen om schaarse materialen en problematische stoffen te minimaliseren en te elimineren.
Recycling is cruciaal. We zoeken voortdurend naar mogelijkheden om de recyclage aan het einde van de levensduur te verbeteren en om meer gerecycleerde materialen te gebruiken bij de productie. Als we kijken naar de recycling- en hergebruiksindex voor een Volvo 7900 Electric-bus, liggen de cijfers op respectievelijk 87,7% en 98,2%, conform ISO 22628. Dit cijfer ligt hoger dan wat momenteel wordt geëist voor de automobielindustrie, namelijk 85 en 95%.
Een van de belangrijkste kwesties bij de overgang naar elektromobiliteit betreft naast elektriciteitsproductie de fabricage, het gebruik en de recyclage van batterijen. De Europese Commissie heeft onlangs een voorstel voor een EU-batterijregelgeving gepresenteerd over de rapportage van de milieu-impact van batterijen. Recycling vormde opnieuw een essentieel onderdeel.
Dit staat hoog op onze agenda. Binnen de Volvo Group wordt veel aan onderzoek en ontwikkeling gedaan op dit gebied. Bijvoorbeeld naar de mogelijkheid om batterijen te reviseren. En we werken al samen met recyclingbedrijven en andere spelers, die batterijen uit bussen in diverse toepassingen gebruiken voor energieopslag.
Met een grotere focus op de circulaire economie en hogere eisen aan transparantie van gegevens in de transportsector, zal LCA in de toekomst een nog belangrijkere rol spelen. Volvo Bus is dan ook zeer actief op dit competentiegebied. We hebben regelmatig overleg met de Europese Commissie, internationale organisaties, overheidsinstanties en aanbieders van openbaar vervoer, en andere belanghebbenden. Het verspreiden en vergroten van de kennis over deze vraagstukken zijn belangrijke stappen in de transitie naar een duurzamer openbaar vervoer.
